تحلیل حساسیت کلی مدل شبیه‌سازی آب زیرزمینی ساحلی با استفاده از پنج روش (آبخوان لاهیجان – چابکسر)

Authors

  • حامد کتابچی استادیار، گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
Abstract:

تأمین تقاضای آب به دلیل رشد سریع جمعیت و توسعه مناطق ساحلی، تشدید پیشروی آب شور به سمت آب‌های زیرزمینی ساحلی را به یک مسئله جهانی در این مناطق تبدیل کرده است. تحلیل حساسیت رفتار آبخوا‌ن‌های ساحلی نسبت به عوامل مختلف مؤثر در کنترل، جلوگیری از پیشروی آب شور به سمت آنها و ممانعت از ضررهای متعاقب آن، اقدامی حیاتی بشمار می‌آید. هدف مطالعه حاضر، تحلیل حساسیت کلی عوامل مؤثر بر پدیده پیشروی آب شور و اندرکنش آب دریای خزر و آبخوان ساحلی منطقه مطالعاتی است. برای ارزیابی میزان پیشروی، مدل عددی واسنجی و صحت­سنجی سه­بعدی وابسته به چگالی SUTRA به کار گرفته شد. در این روند از پنج روش شناخته شده تحلیل حساسیت کلی بهره گرفته شده و مقایسه‌های لازم با استفاده از محاسبه شاخص­های حساسیتی هر یک از روش­ها انجام گردیده است. از بین پنج روش بکار گرفته شده، روش­های آزمون حساسیت دامنه فوریه، مبتنی بر واریانس، PAWN و ناحیه­ای، نفوذپذیری لایه اول را به عنوان عامل حساس­تر شناسایی کردند. اما در روش اثرات ابتدایی، نفوذپذیری لایه پنجم به عنوان عامل حساس­تر معرفی شد. به طور کلی هرچه نفوذپذیری لایه­های با گستردگی زیاد در سمت دریا بیشتر شود، پیشروی آب شور نیز بیشتر می­شود. بنابراین، پیشروی آب شور حساسیت بیشتری به نفوذپذیری این لایه­ها دارد. این یافته‌ها در هدایت تصمیمات مدیریتی محدوده و نیز اولویت‌بندی اندازه‌گیری‌های مربوط به آبخوان می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. این تصمیمات مبتنی بر یافته‌های موضعی نبوده و کل تغییرات محتمل نفوذپذیری لایه‌ها را مدنظر قرار می‌دهد، درنتیجه اطمینان بیشتری را سبب می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی پتانسیل آلودگی و آنالیز حساسیت آب زیرزمینی در آبخوان خاتون‌آباد با استفاده از مدل دراستیک مبتنی بر GIS

منطقهموردمطالعه،دشت خاتون‌آباد در استان کرمان و 40 کیلومتری شرق شهربابک می‌باشد. دراینتحقیق باتوجه به ویژگی‌های هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی آبخوان دشت خاتون‌‌آباد، آسیب‌پذیری این آبخوان در برابر عوامل آلاینده پهنه‌بندی شده است. به این منظور از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) جهت پردازش و تجزیه و تحلیل کیفی آبخوان استفاده شده است. نام مدل دراستیک از حروف اول پارامترهای مؤثر در ارزیا...

full text

شبیه‌سازی عددی آبخوان ساحلی لاهیجان‌-چابکسر: بررسی گزینه‌های محتمل آینده

منابع آب زیرزمینی یکی از منابع اصلی تأمین­کننده آب شیرین به ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک جهان، مانند ایران بوده است. به دلیل تراکم جمعیت در نواحی ساحلی، این منابع هم از سوی عوامل طبیعی و هم انسانی مورد تهدید قرار می‌گیرد. در مطالعه حاضر، به شبیه­سازی عددی آبخوان ساحلی لاهیجان-چابکسر پرداخته شده است. بدین منظور با استفاده از SUTRA، مدلی عددی سه­بعدی، ناهمگن و ناهمسان توسعه داده شده و پس از واسنج...

full text

تحلیل فضایی مخاطرات طبیعی ناشی از برداشت بی‌رویه آب زیرزمینی در آبخوان ساحلی ارومیه

Coastal aquifers comparing noncoastal aquifers, are faced to natural hazards more rapidly due to incorrect managements (Bear et al. 1999). Aquifer’s vulnerability to various pollutants or intrusion of saline water to coastal aquifers have been studied by several researchers so far (Chachadi et al., 2002 Cardona et al., 2004). Overlay models are produced to overlay physical indicator maps ...

full text

بهره‌برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی ساحلی با استفاده از مدل تصمیم شبیه‌سازی ـ بهینه‌سازی مبتنی بر پردازش موازی (مطالعه موردی آبخوان ساحلی عجب‌شیر، ایران)

آب‌ زیرزمینی در مناطق ساحلی یکی از منابع اصلی آب شیرین به شمار می‌آید. در صورت پیشروی آب شور دریا به آبخوان‌های ساحلی، بهبود وضعیت منابع آب زیرزمینی نیازمند اقدامات درازمدت و پرهزینه می‌باشد. لذا پیشگیری از وقوع پیشروی بی‌رویه آب شور دریا امری ضروری است. برای این منظور می‌توان از مدل‌های شبیه‌سازی ـ بهینه‌سازی تلفیقی به‌عنوان مدل تصمیم برای تعیین راهبردهای مدیریتی بهینه استفاده نمود. در این مطا...

full text

مدل سازی میزان تغذیه آب زیرزمینی آبخوان کارستی دالاهو با استفاده از مدل KARSTLOP

تغذیه سفره‌های کارستی ازنظر مقدار و توزیع مکانی بستگی به عوامل مختلف طبیعی مانند آب‌وهوا، توپوگرافی، پوشش گیاهی، خاک و زمین‌شناسی دارد. انتخاب یک روش مناسب برای ارزیابی میزان آب نفوذ یافته در مناطق کارستی اغلب موضوع مورد اختلاف محققان است. روش‌های چند پ...

full text

پیش‌بینی پیشروی آب شور در آبخوان ساحلی با استفاده از ماشین‌بردار پشتیبان رگرسیونی به‌عنوان مدل جایگزین

پیش‌بینی هجوم آب شور به آبخوان ساحلی در اثر تغییر میزان برداشت از آب زیرزمینی یکی از پیش‌نیازهای مدیریت آب زیرزمینی است. این پژوهش قابلیت انواع مختلف مدل‌های ماشین‌بردار پشتیبان رگرسیونی (SVR) را برای پیش‌بینی میزان شوری در چاه پایش منتخب در یک آبخوان ساحلی کوچک تحت شرایط مختلف برداشت آب زیرزمینی بررسی می‌کند. مدل‌های SVR<stron...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 51  issue 3

pages  603- 615

publication date 2020-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023